حسابداری تنخواه گردان
بر اساس استاندارد های حسابداری، موجودی نقد در موسسات به دو دسته کلی تقسیم میشود
- موجودی نقد نزد موسسه ( تنخواه گردان و موجودی صندوق )
- وجوه نقد نزد بانک ها و موسسات مالی
تنخواه گردان
موسسات برای آسان تر شدن پرداخت های خود مقداری از وجه نقد را در اختیار کارپرداز ( تنخواه گردان ) قرار میدهند تا پرداخت های جزئی را انجام دهد و با ارائه صورت هزینه های مربوط به پرداخت ها از حساب آن کسر شود
روش های حسابداری تنخواه گردان
برای ثبت حسابداری این رویداد و با توجه به استاندارد های حسابداری در ایران، دو روش در نظر گرفته شده است
روش تنخواه ثابت
روش تنخواه متغیر
که در ادامه با مثالی به تشریح این ۲ خواهم پرداخت
روش تنخواه گردان ثابت
در این روش در اولین پرداخت وجه به تنخواه گردان ثبت بدهی او زده میشود و تنخواه گردان بدهکار میگردد. و در پایان دوره معین این ثبت معکوس میگردد. و به همراه آن ثبت سند هزینه ها زده میشود
این روش به دلیل اینکه مبلغ وجه نزد تنخواه گردان برای مدتی باقی میماند و بعد از آن صورت هزینه ها ارسال میشود و با توجه به آیین نامه تحریر دفاتر از نظر مالیاتی چندان مورد توجه موسسات قرار نمیگیرد . به این دلیل که مدیران بیشتر علاقه مند هستند تا مبلغ خروجی از سیستم بانکی آن ها برای هزینه های انجام شده و جاری باشد نه هزینه های آتی
روش تنخواه گردان متغیر
در این روش بر خلاف روش قبل به محض ارائه اسناد هزینه، توسط تنخواه گردان ثبت بستانکاری تنخواه زده میشود و شارژ مجدد برای هزینه های بعدی انجام میشود
مثال زیر نحوه ثبت رویدادهای حسابداری تنخواه گردان را در هر دو روش توضیح داده است
مثال: در تاریخ ۹۵/۰۸/۲۰ پرداخت مبلغ ۲۵۰۰۰۰۰ ریال به کارپرداز بابت تنخواه گردان در قبال اخذ سفته ای تضمینی
۹۵/۰۹/۲۰ پرداخت هزینه ها توسط تنخواه گردان و ارائه اسناد هزینه به شرکت به مبلغ ۱۸۰۰۰۰۰ ریال
۹۵/۰۹/۲۶ تایید و پرداخت وجه اسناد هزینه به کارپرداز
نحوه ثبت رویدادهای مذکور
روش تنخواه گردان ثابت:
۹۵/۰۸/۲۰
تنخواه گردان ۲۵۰۰۰۰۰
بانک ۲۵۰۰۰۰۰
۹۵/۰۸/۲۰
ثبتی ندارد
۹۵/۰۹/۲۶
هزینه ها ۱۸۰۰۰۰۰
بانک ۱۸۰۰۰۰۰
روش تنخواه گردان متغیر
۹۵/۰۸/۲۰
تنخواه گردان ۲۵۰۰۰۰۰
بانک ۲۵۰۰۰۰۰
۹۵/۰۸/۲۰
هزینه ها ۱۸۰۰۰۰۰
تنخواه گردان ۱۸۰۰۰۰۰
۹۵/۰۹/۲۶
تنخواه گردان ۱۸۰۰۰۰۰
بانک ۱۸۰۰۰۰۰
ثبت مربوط به ترمیم تنخواه
موسسات برای ساماندهی مدارک و روند اداری و مالی خود، بسته به ماهیت شرکت و نوع اطلاعات لازم خود، فرم های مخصوصی برای تنخواه گردان تنظیم و در اختیارشان قرار میدهند. در زیر نمونه هایی از فرم های تنخواه گردان موسسات قرار داده شده است.